(woj. lubelskie, pow. Chełm)
Znów wziąłem się za wschodnią Polskę. Moja wizyta w Chełmie w dniu 5 sierpnia 2016 związana była z pobytem w Lublinie, gdzie miałem noclegi.
Zwiedzanie rozpocząłem od dworca kolejowego Link otwiera się w nowym oknie. Słowo zwiedzanie można potraktować dosłownie z uwagi na wystawę fotograficzną dokumentującą historię kolei w Chełmie. Dotarłem pociągiem osobowym. Z tego, co widziałem, podczas mojej wizyty rozkład jazdy na tej stacji nie był szczególnie bogaty.
Do najbliższego obiektu, który chciałem zobaczyć – budynku, w którym mieści się m.in. Starostwo Powiatowe Link otwiera się w nowym oknie, nie jest daleko – można iść prosto ulicą Piłsudskiego, ale przejechałem się autobusem (nieco okrężną drogą). W ten sposób skasowałem na pamiątkę wcześniej zakupiony bilet Chełmskich Linii Autobusowych. Przed gmachem zwróćmy jeszcze uwagę na pomnik Jana Pawła II Link otwiera się w nowym oknie.
Zanim wejdziemy do ścisłego centrum, proponuję spacer po jego obrzeżach. Ulicą George’a Stephensona dotrzemy do Chełmskiego Domu Kultury Link otwiera się w nowym oknie przy placu Tysiąclecia Państwa Polskiego. Następnie kierujemy się w ulicę Żwirki i Wigury, której za rondem kontynuacją jest aleja I Armii Wojska Polskiego. Patrzymy głównie w prawo – widać ciekawą panoramę centrum Link otwiera się w nowym oknie. Mijamy ZUS Link otwiera się w nowym oknie (co ja widzę w tych ZUS-ach?) i już jesteśmy w pobliżu Chełmskiej Biblioteki Publicznej im. Marii Pauliny Orsetti Link otwiera się w nowym oknie.
Idziemy dalej. Za skrzyżowaniem ze Lwowską szlak naszej wędrówki zwie się aleją Armii Krajowej. Najpierw zobaczymy dworzec autobusowy Link otwiera się w nowym oknie (jeśli ktoś dotarł tym środkiem transportu, to tutaj zacznie spacer), a trochę dalej dworzec busów Link otwiera się w nowym oknie. Idziemy aż do parku, który znajduje się po lewej stronie. W nim zauważymy z pewnością pomnik poświęcony 50-leciu akcji Burza Link otwiera się w nowym oknie.
Po odpoczynku wychodzimy z parku na ograniczającą go od północy ulicę Lubelską. Idziemy kawałek w kierunku północno-zachodnim nad strumyk Uherkę Link otwiera się w nowym oknie. Kawałek za nią zobaczymy jeszcze stację kolejową Chełm Miasto Link otwiera się w nowym oknie.
Teraz czas na ścisłe centrum. Lubelską można podjechać kawałek autobusem lub przejść się. Z jej prawej strony znajduje się Urząd Miasta Link otwiera się w nowym oknie. Ciekawie wygląda plac Gdański Link otwiera się w nowym oknie u zbiegu Lubelskiej z Gdańską i Mickiewicza. Skręcając w Strażacką, z prawej strony zobaczymy Chełmski Ośrodek Informacji Turystycznej oraz Centrum Kultury Filmowej Zorza Link otwiera się w nowym oknie.
Skręcamy w lewo. Przy ul. Reformackiej przejdziemy obok zabudowań szkolnych Link otwiera się w nowym oknie oraz kościoła pw. św. Andrzeja Apostoła. Nie wiem jak to się stało, że nie sfotografowałem go. Może po prostu zapatrzyłem się na tył większego kościoła – pw. Rozesłania św. Apostołów Link otwiera się w nowym oknie. Z przodu Link otwiera się w nowym oknie zobaczymy go skręcając w lewo najpierw we Lwowską, a następnie w Lubelską Link otwiera się w nowym oknie.
Teraz kierujemy się Lubelską w kierunku placu Edwarda Łuczkowskiego Link otwiera się w nowym oknie. Chełmska starówka ma tę specyfikę, że znajduje się na wzniesieniu. To istotna różnica w porównaniu z moim Kaliszem, w którym położona jest w dolinie rzeki. Zwróćmy uwagę m.in. na pomnik Link otwiera się w nowym oknie i studnię Link otwiera się w nowym oknie.
Ponieważ do najbliższego wejścia do Chełmskich Podziemi Kredowych Link otwiera się w nowym oknie miałem jeszcze trochę czasu, zrobiłem spacer po okolicy. Opuszczając rynek na północ ulicą Kopernika przy skrzyżowaniu z Krzywą zobaczymy budynek dawnej synagogi Link otwiera się w nowym oknie, który bardzo zmienił swoje przeznaczenie, a dalej, za Jadwigi Młodowskiej, a przed Henryka Sienkiewicza – cerkiew pw. św. Jana Teologa Link otwiera się w nowym oknie.
Kolejnym celem są wspomniane podziemia przy Lubelskiej. Dobrze, że przed przyjazdem przeczytałem w Internecie informację o panującej w nich niskiej temperaturze i wziąłem ze sobą bluzę. O ile w podkrakowskiej Wieliczce może przesadziłem z ubiorem, to tutaj ostrzeżenie o konieczności zabrania czegoś ciepłego radzę potraktować poważnie, nawet przy upałach na zewnątrz.
Teraz czas na Muzeum Ziemi Chełmskiej im. Wiktora Ambroziewicza. Na planie miasta wygląda to wszystko ładnie – co kawałek na Lubelskiej mamy kolejny oddział. W praktyce tak łatwo nie jest je odnaleźć. Wejścia do nich są dość ukryte – nie znajdują się od frontu. Pierwszą placówkę – eksponującą sztukę współczesną Link otwiera się w nowym oknie – znalazłem (przy wspomnianym kościele pw. Rozesłania św. Apostołów), ale o następne od razu musiałem zapytać, gdyż wcześniej jakoś nie wpadły mi w oczy. Rzeczywiście – o ile kolejny oddział (historyczno-przyrodniczy) – przy skrzyżowaniu z ul. Podwalną Link otwiera się w nowym oknie – można dojrzeć, to do dwóch kolejnych już trudno trafić. W końcu udało mi się. Jeszcze jeden budynek – teoretycznie przy Lubelskiej, a tak naprawdę mocno schowany – w nim eksponowana jest etnografia i archeologia Link otwiera się w nowym oknie, a wreszcie przy ul. św. Mikołaja (nieco dalej od pozostałych trzech) – sztuka sakralna Link otwiera się w nowym oknie. Warto od razu kupić karnet na całość, wyjdzie taniej.
Zbliżamy się do miejsca, którego nie można pominąć. To bazylika Narodzenia Najświętszej Maryi Panny Link otwiera się w nowym oknie. W pobliżu znajduje się dzwonnica Link otwiera się w nowym oknie stanowiąca także punkt widokowy. Link otwiera się w nowym oknie Za obiektem rozciąga się park. Przy pobliskiej ul. Pocztowej zobaczymy także obiekt Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej Link otwiera się w nowym oknie.
Po odpoczynku w parku udałem się w kierunku północnym, do ul. 1. Pułku Szwoleżerów. Przy niej sfotografowałem pomnik Tadeusza Kościuszki Link otwiera się w nowym oknie, po czym udałem się na ostatni bezpośredni pociąg do Lublina.
Czas zwiedzania: min. 1 dzień, ale można by poświęcić 2.
Herb Chełma Bilet Chełmskich Linii Autobusowych Dworzec kolejowy Starostwo Powiatowe Pomnik Jana Pawła II Chełmski Dom Kultury Widok na centrum Zakład Ubezpieczeń Społecznych Chełmska Biblioteka Publiczna im. Marii Pauliny Orsetti Dworzec autobusowy Dworzec busów Pomnik poświęcony 50-leciu akcji Burza Uherka Stacja kolejowa Chełm Miasto pl. Gdański Chełmskie Podziemia Kredowe Wejściówka do Chełmskich Podziemi Kredowych ul. Lubelska Chełmski Ośrodek Informacji Turystycznej oraz Centrum Kultury Filmowej Zorza Zespół Szkół Gastronomicznych i Hotelarskich Zabudowania przy ul. Reformackiej Zabudowania przy ul. Reformackiej Ul. Reformacka – widok na kościół ul. Lwowska Kościół pw. Rozesłania św. Apostołów ul. Lubelska pl. Edwarda Łuczkowskiego – pomnik pl. Edwarda Łuczkowskiego pl. Edwarda Łuczkowskiego pl. Edwarda Łuczkowskiego – studnia Cerkiew pw. św. Jana Teologa Dawna synagoga Muzeum Ziemi Chełmskiej – 1 Muzeum Ziemi Chełmskiej – 2 Muzeum Ziemi Chełmskiej – 3 Karnet do Muzeum Ziemi Chełmskiej Urząd Miasta Muzeum Ziemi Chełmskiej – 4 (ul. św. Mikołaja) Bazylika Narodzenia Najświętszej Maryi Panny Zabudowania przy bazylice Dzwonnica Panorama z dzwonnicy Panorama z dzwonnicy Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa Pomnik Tadeusza Kościuszki